Oceny oddziaływania inwestycji na środowisko gruntowo-wodne

 

Gdy planowana jest realizacja inwestycji jak np. centrum handlowego, zakładu produkcyjnego lub obiektu sportowego lub inwestycji tzw. liniowej czyli drogi, linii kolejowej czy sieci kanalizacyjnej – inwestor zobowiązany jest do przeprowadzenia oceny oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko, w tym na środowisko gruntowo-wodne.

Przepisy prawa wskazują szczegółową listę przedsięwzięć, których realizacja wymaga dokonania takiej procedury oraz zakres koniecznych do wykonania badań - których w efekcie końcowym jest uzyskanie decyzji administracyjnej, wskazującej środowiskowe wymogi realizacji tego przedsięwzięcia.

Mówiąc o środowisku mam tu na myśli szereg aspektów, na które może mieć wpływ zamierzenie inwestycyjne – na etapie jego realizacji oraz już w okresie użytkowania – w tym na: faunę, florę, człowieka, wartości kulturowe i krajobrazowe, jakość powietrza, wód i gleby. Wyniki analiz tych obszarów warunkują lokalizację przedsięwzięcia (np. wariant przebiegu drogi) lub technologię wykonywanych robót a także rodzaj niezbędnych instrumentów mających ochronić środowisko.

Oddziaływanie na środowisko gruntowo-wodne

Niektóre inwestycje mają bezpośredni wpływ na wody powierzchniowe, czyli wszelkie budowle związane z wodą: zapory, budowle piętrzące, elektrownie wodne, kanały czy porty.

Część inwestycji nie ma bezpośredniego wpływu na wody powierzchniowe ale może mieć wpływ na wody podziemne – poprzez ingerencję i ewentualne zakłócenie stanu tych zasobów (np. obiekty umieszczone w gruncie), poprzez emisję do środowiska gruntowo-wodnego (np. odprowadzanie podczyszczonych ścieków poprodukcyjnych) lub odprowadzanie wód opadowych z terenów na których wskutek uszczelnienia powierzchni doszło do ograniczenia naturalnej retencji zlewni.

Dane do oceny

Przede wszystkim ocenie podlega sama lokalizacja przedsięwzięcia – położenie administracyjne, rzeźba terenu i użytkowanie. Badaniu podlega usytuowanie względem inwestycji wód powierzchniowych, w tym: rzek, zbiorników wodnych, rowów czy terenów podmokłych – a także funkcje jakie spełniają te obszary wodne - ponieważ nowe przedsięwzięcie nie może oddziaływać na istniejące funkcje jakie pełnią obszary wodne w stanie istniejącym. Szczególną ochroną w tym względzie są objęte obszary cenne przyrodniczo - istniejące ekosystemy ściśle powiązane z tymi wodami.

Ocenie podlega jakość i stan przepływów (w tym stany powodziowe) wód powierzchniowych. Tutaj warunkiem jest niepogarszanie stanu istniejących wód, zachowanie nieprzekraczalnego stanu wód umożliwiającego migrację fauny i flory oraz dotychczasowe wykorzystanie wód a także ochrona terenów przyległych na wypadek powodzi.

Ważnym aspektem jest zbadanie istniejących ujęć wód podziemnych oraz zachowanie wymogów szczegółowych dla stref ochronnych tych ujęć. Ponadto ocenia się występowanie i ewentualne oddziaływanie inwestycji na Główne Zbiorniki Wód Podziemnych oraz użytkowych poziomów wodonośnych a także położenie zwierciadła wody. W tym obszarze są niezbędne dane dot. jakości i rodzaju gleb (m.in pod kątem ich przepuszczalności). Podobnie jak w przypadku wód podziemnych – ocenie podlega jakość wód powierzchniowych i eliminacja zagrożenia ich pogorszenia - wskutek realizacji planowanej inwestycji.

I co dalej?

Po realizacji inwestycji w zgodzie z wydanymi warunkami – przedsięwzięcie to podlega ocenie tzw. porealizacyjnej a często także regularnym monitoringom weryfikujących czy wykonane zabezpieczenia oraz założenia projektowe spełniają obowiązujące wymogi pod względem środowiskowym. Kontrolnym badaniom podlega – w zależności od rodzju inwestycji - np. jakość odprowadzanych ścieków, parametry jakościowe wód podziemnych czy monitoring stanu zachowania siedlisk zależnych od ekosystemu wodnego.

Powyższe działania mają uchronić środowisko przyrodnicze przed ingerencją człowieka lub zminimalizować ten wpływ. Oczywiście pewnych sytuacji nie da się przewidzieć – stąd wdrażane są działania naprawcze a przepisy modyfikowane – choć czasem wymaga to zbyt długiego czasu.

Należy mieć na uwadze, że istnienie człowieka na Ziemi (oraz wielu innych istot niezbędnych człowiekowi do życia) jest ściśle powiązane z dostępem do wody. 

I przestrogą niech będzie tu katastrofalne w skutkach gospodarowanie (a raczej szastanie) wodami jeziora Aralskiego (niegdyś morza), skutkiem czego zaniknęło niemal całkowicie i bezpowrotnie – powodując zapaść gospodarki rolnej i turystyki regionu.

Zapraszam do podzielenia się  własnymi spostrzeżeniami w tym temacie i polubienia mojego wodnego miejsca - wspólnie zadbajmy o wodę wokół nas 💙💦

Komentarze